×
Hamburger Menü
×

Crohn Hastalığında Egzersizin Önemi

Crohn Hastalığında Egzersizin Önemi
2 Eylül 2021

Crohn hastalığı, bir kişinin gastrointestinal (GI) yolunda iltihaba neden olan inflamatuar bir bağırsak hastalığıdır (IBD). Crohn hastalığı, bir kişinin bağışıklık sistemi bağırsakta yaşayan zararsız bakterilere aşırı tepki verdiğinde ortaya çıkar. Bağışıklık sistemi bu bakterilere saldırdığında iltihaplanmaya neden olur. Bazı egzersizler, bir kişinin Crohn hastalığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak Crohn hastalığı olan bir kişi, herhangi bir yeni egzersizi denemeden önce daima doktoruna danışmalıdır. Bir kişi Crohn hastalığının semptomlarını yaşadığında, buna alevlenme denir. Alevlenmeler, stres ve yanlış dozda ilaç almak da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Egzersizin Crohn alevlenmelerini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren kanıtlar bulunmaktadır.

Crohn hastalığı olan biri egzersiz yapabilir mi?

Crohn hastalığı olan bir kişi egzersiz yapabilir. Bununla birlikte, Crohn hastalığı olan bir kişinin, alevlenmesi olduğunda egzersizi sınırlandırması önerilir. Bir kişinin normal egzersiz seviyelerine devam etmeden önce vücudunun dinlenmesine ve alevlenmeden kurtulmasına izin vermesi önemlidir.


Crohn hastaları ne kadar egzersiz yapmalı?

Crohn’lu bir kişinin ne kadar egzersiz yapması gerektiğine dair mevcut bir kılavuz yoktur. Bir kişi sadece rahat olduğu sürece egzersiz yapmalıdır. Haftada üç kez 30 dakikalık bir yürüyüşün bile Crohn hastalığı olan bir kişi için faydalı olabilir. Semptomlar, Crohn’lu bir kişide diğerinden daha hafif veya daha şiddetli olabilir. Bu nedenle, herhangi bir yeni egzersiz programına başlamadan önce kişinin doktoruyla konuşması önemlidir.


Crohn hastalığında egzersizin faydaları

Crohn hastalığı olan bir kişi için egzersizin sahip olabileceği çeşitli faydalar vardır. Bunlar:

Gastro-intestinal semptomlarını hafifletmek

2017’den yapılan bir inceleme, hafif ila orta şiddette egzersizin IBD’nin şiddetini azaltabileceğini ve bu durumdaki kişilerin yaşam kalitesini artırabileceğini ortaya koymuştur. Kolonlarını etkileyen Crohn hastalığı olan kişilerde kolon kanseri geliştirme şansı daha yüksek olabilir. Araştırmacılar, egzersizin bir kişinin kolon kanseri geliştirme şansını %20-25 oranında azaltabileceğini öne sürmektedir.

Stresi azaltmak

Crohn hastalığı alevlenmelerinin bilinen nedenlerinden biri strestir. Bununla birlikte fiziksel aktivitenin stresi azaltmaya yardımcı olabileceğini bilinmektedir. Ek olarak, 2014’te yapılan bir araştırma, aktif olmayan veya hafif Crohn hastalığı semptomları olan kişilerin orta derecede egzersizden sonra stres seviyelerinde önemli bir iyileşme olduğunu bulmuştur.

Artan kemik kütlesi

Kemik yoğunluğu kaybı, Crohn hastalığının semptomlarından biri olabilir. Crohn hastalığı olan kişilerin %30-60’ı kemik yoğunluğu kaybı yaşayabilmektedir. 2015 yılında yapılan bir araştırma, egzersizin iskelet sağlığını iyileştirebileceğini bulmuştur. Araştırmacılar ayrıca egzersizin IBD’si olan kişilerde kemik mineral yoğunluğunu iyileştirebileceğini de belirtmiştir.

Depresyonu azaltmak

Crohn hastalığı olan kişilerin, olmayanlara göre depresyona girme olasılığının daha yüksek olduğunu bilinmektedir. Crohn hastalığı olan kişilerde, düşük yaşam kalitesi veya düşük benlik saygısı nedeniyle depresyon daha yüksek olabilir. Egzersiz, Crohn hastalığı olan bir kişinin zihinsel sağlığını iyileştirmeye yardımcı olması için sağlıklı bir yol olabilir. Egzersize katılmak, bir kişinin vücuduna endorfin salgılar. Endorfinler, mutluluk duygularını artırabilen ve acıyı azaltabilen kimyasallardır.

Bağışıklık sistemini güçlendirmek

Crohn hastalığı semptomlarını tedavi etmek için bazı kişilerin immünosupresan alması gerekebilir. İmmünosupresanlar, bir kişinin aşırı tepki veren bağışıklık sisteminin etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

İltihabı azaltmak

2014’te yapılan bir araştırma, hafif egzersizin, anti-inflamatuar özellikleri nedeniyle Crohn hastalığı olan bir kişi için faydalı olabileceğini ortaya koymuştur. Araştırmacılar, bu anti-inflamatuar özelliklerin kısmen iskelet kasları tarafından miyokin salınımına bağlı olabileceğini öne sürmektedir. Miyokinler, vücudun egzersiz sırasında serbest bıraktığı anti-inflamatuar özelliklere sahip proteinlerdir.

Alevlenmeleri önleme

2015’te yapılan bir araştırma, Crohn hastalığı olan ve aynı zamanda yüksek düzeyde egzersiz yapan kişilerin 6 ay sonra alevlenme olasılığının daha düşük olduğunu bulmuştur.

En iyi egzersiz türleri

Crohn hastalığı olan bir kişi sadece kendisi için rahat olan egzersizleri yapmalıdır. Bir kişinin egzersiz yaparken vücudunu çok fazla zorlamaması önemlidir. Crohn hastalığı olan bir kişinin düşük seviyeli egzersizleri denemesi önerilmektedir.

Crohn hastalığı olan bir kişi için faydalı olabilecek bazı egzersizler:

Yoga

Yoga, düşük etkili ve güç oluşturan bir egzersiz şeklidir. Ek olarak, yoga rahatlama sağlayabilir. Bir araştırma, yoga temelli programların IBD’li kişilerde depresyon, kaygı, stres ve yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirdiğini bulmuştur.

Orta düzeyde aerobik egzersizler

Aerobik egzersizler, bir kişinin kalp atış hızını artıran egzersizlerdir. Aerobik egzersizler yürüyüş, yüzme ve bisiklete binmeyi içerir. 2015 yılında yapılan bir araştırma, artan egzersiz seviyelerinin Crohn hastalığı alevlenmelerini 6 ay sonra %32 oranında azaltabileceğini kaydetmiştir.

Direnç ve darbe eğitimi

Direnç eğitimi, bir direniş biçimine karşı itmek, çekmek veya çalışmak için kuvvet uygulayarak güç oluşturmayı içerir. Direnç eğitimi ağırlık kaldırma ve mekik; darbe egzersizleri ip atlama ve çömelme atlamaları gibi çeşitli atlama türlerini içerir. 2020’de yapılan bir araştırma, birleşik direnç ve darbe eğitiminin Crohn hastalığı olan kişilerde kemik mineral yoğunluğunu ve kas fonksiyonunu iyileştirdiğini bulmuştur. Bununla birlikte, Crohn hastalığı olan bir kişi, herhangi bir yüksek etkili egzersiz yapmadan önce doktorlarıyla konuşmalıdır

Çerçeve
Çerçeve

Diğer Blog Yazılarımız

Proktoloji ve kolon rektum
hastalıkları üzerine blog yazılarımızı
takip edebilirsiniz