IBS, kalın bağırsağı etkileyen kronik bir hastalıktır ve belirtileri arasında kramp, karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal ve kabızlık vardır. Yapılan araştırmalara göre İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), dünya çapında insanların %6 ila 18’ini etkilemektedir. Diyet, stres, kötü uyku ve bağırsak bakterilerindeki değişiklikler IBS semptomlarını tetikler. En yaygın IBS belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
1. Ağrı ve Kramp
Karın ağrısı en sık görülen semptomdur ve tanıda anahtar faktördür. Normalde, bağırsak ve beyin sindirimi kontrol etmek için birlikte çalışır. Bu, bağırsaklarınızda yaşayan iyi bakteriler tarafından salınan hormonlar, sinirler ve sinyaller aracılığıyla olur. IBS’de bu işbirlikçi sinyaller bozulur ve sindirim sistemi kaslarında koordine olmayan ağrılı bir gerginliğe yol açar. Bu ağrı genellikle alt karında veya tüm karında görülür, ancak tek başına üst karında olması daha az olasıdır. Ağrı tipik olarak bağırsak hareketini takiben azalır.
2. İshal
İshal, IBS’li hastaların yaklaşık üçte birini etkilemektedir. IBS’de hızlandırılmış bağırsak geçişi ani bir bağırsak hareketi dürtüsü ile sonuçlanabilir. Bazı hastalar bunu önemli bir stres kaynağı olarak tanımlar, hatta ani bir ishal başlangıcı korkusuyla bazı sosyal durumlardan kaçınan hastalar vardır. Yapılan araştırmalar, ishalin baskın olduğu IBS’si olanların haftada ortalama 12 bağırsak hareketine sahip olduğunu (IBS’si olmayan yetişkinlerin iki katından fazla) göstermektedir.
3. Kabızlık
Kabızlığın baskın olduğu IBS, IBS’li kişilerin yaklaşık %50’sini etkileyen en yaygın tiplerden biridir. Beyin ve bağırsak arasındaki değişmiş iletişim, dışkının normal geçiş süresini hızlandırabilir veya yavaşlatabilir. Geçiş süresi yavaşladığında, bağırsak dışkıdan daha fazla su emer ve geçişi daha zor hale gelir. IBS’deki kabızlık, bağırsak hareketleriyle hafifleyen karın ağrısını içerir, eksik bir bağırsak hareketi hissine neden olur. Bu da gereksiz zorlamaya yol açar.
4. Değişen Kabızlık ve İshal
Karışık veya dönüşümlü kabızlık ve ishal, IBS’li hastaların yaklaşık %20’sini etkiler. IBS’de ishal ve kabızlık, kronik, tekrarlayan karın ağrısını içerir. Bu tip IBS, daha sık ve yoğun semptomlarla diğerlerinden daha şiddetli olma eğilimindedir. Değişen IBS semptomları bireyselleştirilmiş bir tedavi yaklaşımı gerektirir.
5. Bağırsak Hareketlerindeki Değişiklikler
Bağırsakta yavaş hareket eden dışkı, bağırsak suyu emdiği için genellikle susuz kalır. Bu, kabızlık semptomlarını şiddetlendirebilen sert dışkı oluşturur. Dışkının bağırsaktan hızlı hareketi, suyun emilmesi için çok az zaman bırakır ve ishalin özelliği olan gevşek dışkı ile sonuçlanır. IBS ayrıca genellikle diğer kabızlık nedenleriyle ilişkili olmayan dışkıda mukus birikmesine neden olabilir. Dışkıda kan görülebilir. Görülen kan kırmızı olabileceği gibi genellikle çok koyu veya katran kıvamında siyah görünür. Dışkıdaki kan, potansiyel olarak ciddi başka bir tıbbi durumun belirtisi olabilir ve doktorunuzu ziyaret etmeniz gereklidir.
6. Gaz ve Şişkinlik
IBS’de değişen sindirim, bağırsakta daha fazla gaz üretimine yol açar. Bu da şişkinliğe neden olabilir. IBS’li birçok kişi, şişkinliği, kalıcı ve rahatsız edici semptomlarından biri olarak tanımlar.
7. Gıda intoleransı
IBS’li bireylerin %70’i gıdaların semptomları tetiklediğini bildirmektedir. Tetikleyici gıdalar herkes için farklı olsa da, bu yaygın gıdalar arasında gaz üreten gıdaların yanı sıra laktoz ve glüten bulunur.
8. Yorgunluk ve Uyumakta Zorlanma
IBS’li kişilerin yarısından fazlası yorgunluktan şikâyet etmektedir. IBS ayrıca uykuya dalma güçlüğü, sık uyanma ve sabahları huzursuz hissetmeyi içeren uykusuzluğa da sebep olmaktadır.
9. Anksiyete ve Depresyon
IBS, kaygı ve depresyonla da bağlantılıdır. Yapılan araştırmalara göre, IBS’li kişilerin anksiyete bozukluğu olma olasılığı %50’nin, depresyon gibi duygudurum bozukluğuna sahip olma olasılığı ise %70’in üzerindedir.
