Kolon kanserinin başlangıç aşaması olan kolon polipleri her zaman zararlı değildir. Ancak tedavi edilmesi kanseri önlemenin bir yöntemidir. Üstelik kolon poliplerinin tespit edilmeleri de tedavileri de oldukça kolaydır. Kolon poliplerini tespit etmenin en iyi yolu sigmoidoskopi ve kolonoskopi gibi görüntüleme teknikleridir.
Kolon poliplerini tespit etmede kullanılan en yaygın üç test sigmoidoskopi, standart kolonoskopi ve sanal kolonoskopidir. Bu tarama testlerinin 40 yaşından itibaren düzenli olarak yapılması gerekiyor.
Sigmoidoskopi: Bu test sigmoidoskop kullanarak sigmoid kolon ve rektumu inceler. Bir sigmoidoskop, esnek, ışıklandırılmış bir tüpten, görüntüleme için bir mercekten ve dokuyu çıkarmak için bir araçtan oluşur. Bu alet, kolonu genişletir ve hekimin kolon astarındaki poliplere daha iyi bakmasını sağlar. Aynı zamanda doktorun bulduğu polipleri biyopsi yapmasına izin verir.
Standart Kolonoskopi: Bu test belki de en yaygın polip tarama prosedürüdür. Çalışmalar, kolonoskopilerin kolon kanserinden ölümleri yüzde 60 ila yüzde 70 oranında azalttığını göstermiştir. Standart kolonoskopi, hastanın sindirim sistemi yolunun daha uzun bir alanını incelemesi dışında, sigmoidoskopi gibi çalışır. Sigmoidoskopun ulaşamadığı üst kolonda polipleri tespit edip biyopsi yapabilir.
Sanal Kolonoskopi: Bu test standart bir kolonoskopi kadar yaygın değildir ancak tamamen vücut dışında yapılır. Sanal kolonoskopi, hastanın kolonunun görüntülerini oluşturmak için röntgen ve bilgisayar yazılımı kombinasyonunu kullanır. Bu test temel olarak alt GI kanalının bilgisayarlı tomografi taramasıdır. Görüntü oluşturulduktan sonra, doktor daha sonra herhangi bir polip veya anormallik görebilir, ancak anormallikler tespit edilirse, hastanın poliplerin biyopsisini almak için genellikle standart bir kolonoskopi yaptırması gerekir.
Kolon poliplerinin üç türü vardır:
Adenomatoz: Poliplerin yaklaşık üçte ikisi adenomatozdur, ancak bunların sadece küçük bir kısmı kolon kanseri haline gelir.
Tırtıklı: Bu poliplerin kanser riski büyüklüklerine ve konumlarına bağlıdır. Alt kolondaki küçük tırtıklı polipler nadiren kötü huyludur. Ancak üst kolondaki büyük, yassı tırtıklı poliplerin tespit edilmesi zordur ve öncül olarak kabul edilirler.
Enflamatuar: Bu polipler genellikle ülseratif kolit veya Crohn hastalığından çıkan alevlenmeyi takip eder. Bu poliplerin kendisi önemli bir tehdit olmamakla birlikte, ülseratif kolit veya Crohnların varlığı, kanser geliştirme riskini arttırır.
Bu risk faktörlerinden bazıları arasında yaşlılık, fazla kilo, sigara, kötü beslenme, enflamatuar barsak koşulları, tip 2 diyabet varlığı ve kişisel veya aile öyküsü sayılabilir. Polip riskinin artmasına neden olabilecek bazı nispeten nadir kalıtsal hastalıklar da vardır.
Unutmayın! Kolon polipleri her zaman zararlı olmasa da onları tespit etmek kolon kanserini önlemede önemli adımlardan biridir.
