Prostat kanseri ve kolon kanseri iki ayrı yaygın kanser türüdür. Bazı benzerlikleri paylaşmalarına rağmen aralarında belirgin farklılıklar da bulunmaktadır. İki yaygın kanser türü olan prostat ve kolon kanseri farklı organlarda meydana gelirler. Kolon kanseri herkesi etkileyebilirken, prostat kanseri sadece prostatla doğanları etkiler. Buna ek olarak, kolon kanseri bağırsak semptomlarıyla; prostat kanseri ise üriner semptomlarla ortaya çıkar.
Prostat, vücuttaki mesane ile penis arasında yer alan ceviz büyüklüğünde bir organdır ve spermin taşınmasına yardımcı olan seminal sıvı üretir. Ayrıca hormon üretiminde rol oynar ve idrar akışını düzenlemeye yardımcı olur. Prostat kanseri, prostat bezinde oluşan kanserdir. Kolon, dışkıdaki sıvının vücuda geri çekilmesine yardımcı olur ve dışkıyı bağırsak hareketiyle anüsten çıkmak için hazırlar. Kolon kanseri kalın bağırsakta bulunan kolonda gelişen kanseri ifade eder. Kolon rektuma bağlandığı için, birçok doktor kolorektal kanser terimini kullanarak bu alanları etkileyen kanserleri gruplandırır.
Geçmişte prostat kanseri olan veya geçirmiş olanların kolorektal kanser olma olasılığı daha yüksektir. Araştırmalar, kolorektal kanser teşhisi konan erkeklerin prostat kanseri için daha yüksek risk taşıdığını göstermektedir. Araştırmalar, prostat kanseri olan kişilerin kolonda gelişmiş anormal büyüme riskinin daha yüksek olduğunu bulmuştur. Prostat kanseri olan kişilerin kanser teşhisi sırasında bu büyümeleri kontrol etmek için kolonoskopi yaptırmaları önerilmektedir. Ayrıca, genetik ve aile öyküsü her iki kanser türünde de rol oynayabilir ve bazı durumlarda her iki kanser türünün de gelişme olasılığını artırabilir.
Prostat ve kolon kanseri arasındaki bazı benzerlikler bulunmaktadır.
-Risk Faktörleri:İki kanser türü bazı risk faktörlerini paylaşabilir. Örneğin, hem kolorektal kanser hem de prostat kanseri riski yaşla birlikte artar. Aile geçmişi de her iki kanserin riskini artırabilmektedir. Ayrıca diyet, sigara ve obezite gibi faktörler de her iki kanser riskini de etkileyebilmektedir.
-Tanı ve tedavi seçenekleri:Her iki kanseri teşhis etmek, tanıyı doğrulamak, dokuları ve doku biyopsilerini araştırmak için görüntüleme testleri kullanılmaktadır. Buna ek olarak, doktorlar tanıya yardımcı olması için karsinoembriyonik antijen (CEA) veya prostata özgü antijen (PSA) gibi belirli belirteçler için testler yapabilir. Her iki kanser için de bazı tedavi seçenekleri, örneğin kemoterapi veya radyasyon tedavisi benzer olarak kullanılabilmektedir. Bazı durumlarda, her iki kanser türü de prostatın veya kolonun kanser içeren bölümlerini çıkarmak için ameliyat gerektirebilir.
İki kanser ortak unsurları paylaşsa da, aralarında aşağıdakiler de dâhil olmak üzere belirgin farklılıklar vardır:
-Meydana Geldikleri Yerler: İki kanser türü, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkar. Kolon kanseri, kalın bağırsakta meydana gelirken prostat kanseri genitoüriner sistemin bir parçası olan prostatta meydana gelir.
-Kimleri Etkilediği: Kolon kanseri herkeste ortaya çıkabilir, ancak prostat kanseri tipik olarak sadece prostatla doğanlarda görülür. Prostatı olmayanlar, Skene bezleri adı verilen ve bazılarının kadın prostatı olarak adlandırabileceği benzer işleve sahip yapılara sahip olabilir. Kadınların da prostat kanseri olmaları mümkündür, ancak son derece nadirdir. Her iki kanserden etkilenenlerin yaş aralığı da birbirinden farklıdır. Kolon kanseri riski daha genç yaşlarda ortaya çıkabilir. Prostat kanseri ise daha ziyade yaşlılarda ortaya çıkma eğilimindedir.
-Belirtiler: Yorgunluk ve kilo kaybı gibi bazı kanser semptomları örtüşebilirken, iki kanser arasındaki semptomlar farklıdır. Örneğin kolorektal kanser bağırsakları etkileyen semptomlara neden olabilir:
• Bağırsak alışkanlıklarında bir değişiklik
• Kabızlık
• İshal
• Dışkıda kan
• Bağırsak hareketlerinde bitmeme hissi
• Karın ağrısı ve kramplar
Prostat kanseri ise idrara çıkma ve boşalmayı etkileyen semptomlara neden olabilir.
• İdrar yapmada veya idrar akışını başlatma zorluğu
• Zayıf idrar akışı
• Mesaneyi boşaltma zorluğu
• İdrar yaparken ağrı veya yanma
• Özellikle geceleri çok sık idrara çıkma
• Kanlı idrar
• Ağrılı boşalma
• Sırt, kalça veya pelviste ağrı
-Tarama Seçenekleri: Doktorların kanser türüne bağlı olarak önerebileceği birkaç tarama aracı vardır. Her vaka için tarama seçenekleri, doktorun tavsiyelerine ve kişisel tercihlere göre değişecektir. Prostat kanseri için tarama: Prostat tarafından üretilen bir madde olan PSA’yı kontrol etmek için bir kan testi gerektirebilir. Prostat kanseri olanlarda kandaki PSA seviyeleri daha yüksek olabilir. Tarama ayrıca prostatın topaklar veya olağandışı görünen herhangi bir şey için incelenmesini içeren dijital rektal muayeneyi de içerebilir. Kolon kanseri için tarama: Genellikle dışkı örnekleri almayı ve kan veya DNA’daki değişiklikleri test etmeyi içerir. Doktor ayrıca kolonda polip, anormal alanlar veya kanser olup olmadığını kontrol etmek için kolonoskopi, sigmoidoskopi veya BT kolonografi gibi görüntüleme testleri kullanabilir. Teşhise yardımcı olması için CEA seviyeleri de ölçülebilir.
