Anal kaşıntı; anüs içerisinde, deliğinde ya da çevresinde meydana gelen ve çok sık rastlanabilen kronik bir sorundur. Oluşan bu kaşıntı (pruritus) birçok nedenden kaynaklanabileceği gibi, bazı hastalıkların sonucunda da ortaya çıkabilmektedir.
Paraziter hastalıklar
Kıl Kurdu,
Makat bölgesinin taharetlenme sonrası ıslak ve nemli bırakılması
Baharatlı yiyecekler, kafeinli içecekler, süt-süt ürünleri, domates, fındık, kabuklu kuruyemiş gibi besinlerin çokça tüketilmesi,
Dar kıyafetler, iç çamaşırları giymek anüs bölgesinin hava almasını engellemesi,
Hijyen eksikliği yetersiz temizlik nedeniyle idrar ve dışkı kalıntılarının cildi tahriş etmesi,
Aşırı temizlik takıntısı sonucunda anüs etrafında cilt üzerindeki koruyucu salgıyı kaldırarak makat etrafı hassas hassas hale gerek daha çok kaşınması,
Alerjik reaksiyonlar,
Psikolojik nedenler ( stres, anksiyete, depresyon sonucu oluşan cilt hastalıkları)
Bütün bu sebeplerin yanında bazı hastalıkların sonucunda da anal kaşıntı gerçekleşebilmektedir. Bu hastalıklar: hemoroidal hastalık, anal fissür, Crohn hastalığı gibi sebeplerdir.
Anal Kaşıntının Diğer Nedenleri:
Makat etrafındaki siğiller,
Cilt Kanseri,
Uyuz hastalığı,
Mantar enfeksiyonu
Sedef ve egzama hastalığı
Paraziter solucanlar anal kaşıntının bir diğer nedenlerdir.
En fazla görülen belirti, bağırsak hareketleri sonucunda oluşmaktadır Cildin yapısında oluşan kızarıklık, akıntı, cilt derisinin tahrişi kaşıntının belirtilerindendir.
Doktora başvurmanızı gerektirecek belirtiler ise:
Anal kaşıntı döküntülü ise,
Akıntı, kanama ve özellikle ateş varsa,
Kıl kurdu bulunuyorsa doktora görünmek gereklidir.
Tanılamak için muayenenin yanı sıra anal kaşıntıya sebep olan hastalıkları belirlemek için: Anoskopi, rektoskopi, sigmoidoskopi, kolonoskopi, dışkı analizi, deri biyopsisi ya da alerji testi gibi çeşitli tanı yöntemleri kullanılmaktadır.
Tedavide ilk olarak anal kaşıntıya sebep olabilecek parazit hastalıkların kaşıntıya sebep olup olmadığı araştırılmaktadır. Bu aşamada: gaita tetkiki, kan testleri, anoskopi, nadiren kolonoskopik değerlendirme, deri biyopsisi gibi çeşitli tetkikler uygulanabilmektedir. Anal kaşıntıya sebebiyet veren bu tür bir hastalık belirlenmediği takdirde tedavi yöntemleri çok yönlü olarak uygulanmaktadır. Bu tedavileri arasında;
Kaşıntıya sebebiyet veren bazı yiyeceklerin tüketilmediği kişiye özel diyetler,
Banyo ve gerekli hijyenik bakımların sağlanması
Pomat uygulaması,
Mantar tedavisi,
Metilen mavisi enjeksiyonu gibi uygulamalar bulunuyor.
Tedavide steroid içeren / kortizonlu kremler çok kısa süreli kullanılabilmekte ayrıca çinko-oksitli pomatlardan da yararlanılabilmektedir.
Anal kaşıntıyı bazı önlemler ve uygulamalarla, önleyebilmek ve tedavi sürecini hızlandırmak mümkündür. Kaşıntıyı ortadan kaldırmak ve daha kaliteli bir yaşam sürmek için dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:
Kaşıntılı bölgeyi deforme etmekten kaçınılmalıdır
Anal bölgenin temizliği yalnızca su ile yapılmalı, kaşınan bölgeye sabun gibi kimyasal içerikler kullanılmamalıdır
Aşırı temizlemeden cildi korumak için salgılanan sıvıları yok etmemek için kaçınılmalıdır.
Kaşınmaktan kaçınılmalıdır. Çünkü anal bölgeyi kaşıma, kaşıntının şiddetini arttırabilmektedir.
Cildin hava alması sağlanmalıdır. Bunun için dar ve cilde yapışan iç çamaşırları kullanılmamalı, daha çok pamuksu çamaşırlar kullanılmalıdır
Anal bölgenin ıslak veya nemli bırakılması kaşıntının artmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple anal bölgenin kuru ve temiz olmasına dikkat edilmelidir.
Kaşıntı yapan gıdalar genellikle: kahve, çay, kola, kabuklu kuruyemişler, alkol, domates gibi besinlerdir. Bu besinlerin tüketimi azaltılmalı ve kişiye kaşıntı yapan yiyecekler takip edilerek tespit edilmelidir.
İlaç kullanımı yalnızca doktorun önerdiği gibi olmalı, doktor tarafından tavsiye edilmeyen ilaç, krem gibi ürünler kullanılmamalıdır.
